چاقی یکی از شایع‌ترین مشکلات جسمی

یک نت ـ

چاقی امروزه یکی از شایع‌ترین مشکلات جسمی در میان گروه‌های مختلف سنی است و جزو علت‌های بسیاری از بیماری‌ها از جمله دیابت، اختلال‌های هورمونی، بیماری‌های قلبی- عروقی و... محسوب می‌شوند. از این ‌رو، درمان آن یکی از دغدغه‌های همیشگی متخصصان تغذیه است و مصرف داروهای مختلف در كنار رژیم‌غذایی محدود از كالری و ورزش از موضوع‌های بحث‌برانگیز میان افراد عادی و متخصصان است. در این مطلب با کلیاتی درباره ترکیبات و مکانیسم اثر فلوکستین، سیبوترامین، مکمل‌های فیبری و چای سبز آشنا می‌شویم.

• چای سبز: علاوه بر داروهای كاهنده اشتها، داروهای دیگری هم برای درمان چاقی استفاده می‌شوند كه اصطلاحا چربی‌سوزند. مثلا چای سبز با مهار آنزیم لیپاز مترشحه از لوزالمعده، از جذب چربی‌ها در روده جلوگیری می‌كند. همچنین با كاهش آنزیم آمیلاز بزاق و روده قندخون را كاهش می‌دهد و در مجموع با كاهش جذب روده‌ای گلوكز و چربی به كاهش وزن منجر می‌شود. چای سبز، علاوه بر این مكانیسم‌ها، با خاصیت ترموژنیك (گرمازایی) و افزایش سوخت و ساز چربی‌ها، درمان كمكی بی‌خطری برای چاقی است.

• سیبوترامین: سیبوترامین از دیگر داروهایی است كه گاهی برای درمان چاقی (با مكانیسمی مشابه فلوكستین) استفاده می‌شود و به ارزیابی مداوم در طول مدت درمان نیاز دارد. مثلا اگر كاهش وزن در مدت زمان معین کمتر از حد تعیین شده باشد، به بررسی و در بعضی موارد افزایش دوز روزانه نیاز است. البته در صورت مصرف با دوز بالاتر، خطر افزایش ضربان قلب و فشارخون بیشتر می‌شود. به‌علاوه، سیبوترامین در بیماران با سابقه كم‌اشتهایی یا پراشتهایی عصبی، بیماران مبتلا به فشارخون كنترل شده، نارسایی قلبی و ‌هیپرپلازی خوش‌خیم پروستات منع مصرف دارد.

• فلوكستین: این روزها داروهای متنوعی برای كمك به كاهش وزن به بازار آمده است كه باوجود تاثیرهای مثبت، عوارض ناخواسته‌ای دارند. از جمله این داروها، داروهای محرك سیستم عصبی مرکزی مانند «فلوکستین» است كه اگرچه جزو داروهای ضدافسردگی به‌شمار می‌رود، می‌تواند با اثر بر واسطه‌های عصبی بر اشتها نیز اثر بگذارد و آن را کاهش دهد، اما عوارض ناخواسته‌ای هم دارد که مصرفش را محدود و ملزم به پایش کرده است. آژانس دارویی اروپا، مصرف داروهایی مانند فلوكستین را برای كودكان و بزرگسالان زیر 21 سال ممنوع كرده است. نتایج برخی مطالعه‌های حاكی از آن است كه فلوكستین در اوایل مصرف به كاهش اشتها و كاهش وزن كمك می‌كند اما پس از گذشت 16 تا 20 هفته برخی از بیماران دوباره اشتها و وزن از دست رفته را بازمی‌یابند.

• مكمل‌های فیبری: فیبرهای ویسکوز خوراكی نیز از دیگر مواد كاهنده اشتها محسوب می‌شوند كه البته از طریق تحریك عصبی گیرنده‌های اشتها عمل نمی‌كنند. این فیبرها تركیب‌هایی هستند كه در تماس با آب متورم می‌شوند. مكمل‌های غذایی حاوی این فیبرها با كند كردن تخلیه معدی و جذب موادغذایی، مقدار جذب گلوكز را كاهش می‌دهند و بدین طریق از افزایش قندخون پس از صرف غذا جلوگیری می‌كنند. فیبرهای ویسكوز بدون برجای گذاشتن مواد سمی در كبد با تخلیه آهسته معدی باعث احساس سیری و كاهش اشتها می‌شوند. براساس نتایج مطالعات انجام‌شده، ثابت شده است كه این فیبرهای متورم‌شونده با القای احساس پری، باعث كاهش اشتها می‌شوند. همچنین مطرح شده كه این ترکیب‌های فیبری در روده باعث افزایش رها شدن هورمون‌های سیری معدی- روده‌ای یا كاهش جذب مواد مغذی ‌شوند. در مطالعه دیگری، افزایش احساس سیری و كاهش احساس گرسنگی در افراد غیرچاق با مصرف یك نوشیدنی حاوی این فیبر خوراكی مشاهده شده است.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ

منبع : هفته نامه سلامت