(تصاویر) حرمسرای اشرف مسعود رجوی

یک نت ـ هر قدر که کارگردانان صاحب نام سینمای ما در تصویرسازی اتفاقات مرتبط با گروهک منحله منافقین و وضعیت فریب خوردگان این گروهها کم کاری کرده و به دلایل مختلف سراغ تصویرگری وضعیت آدمهایی که بواسطه عضویت در این گروه زندگی و خانواده و فرزندان خویش را از کف داده اند، نرفته اند با این حال مستندسازان جوان و انقلابی کوشیده اند با ساخت آثاری واقع گرایانه درباره آنها که رویاهای خویش را بواسطه درگیری تشکیلاتی با این گروهک نقش بر آب دیده اند کم کاری بزرگان سینمای داستانی را جبران کنند.

*فریب خورده منافقین

یکی از این جوانان انقلابی محمدمهدی خالقی است که با مستند "حرمسرای اشرف" جشنواره را تحت تاثیر قرار داد. خالقی در مستندش به سراغ زنی به نام بتول سلطانی که از فریب خوردگان منافقین است رفته و کوشیده در گفتگو با وی بخشهایی از اتفاقاتی را که وی طی حدود دو دهه و نیم همراهی با این گروهک تجربه کرده است مرور کند.

سلطانی که به امید پیدا کردن آینده ای بهتر همراه با همسر و فرزندش در ابتدای انقلاب اسلامی ایران را ترک کرده و به اردوگاه اشرف رفته بود طی سالهای حضورش در این اردوگاه همه جور توهین و تحقیری را متحمل شده؛ از جدایی از همسرش گرفته تا جدایی از فرزند و در نهایت نیز توهینها با ازدواج اجباری که میان وی و مسعود رجوی صورت گرفته به اوج رسیده است! "حرمسرای اشرف" بواسطه صراحتی که در انتقال گفته های این فریب خورده دارودسته رجوی دارد یکی از متفاوت ترین آثار جشنواره عمار است و البته که به دلیل داده های بیشماری که درباره وضعیت نکبت بار زندگی در اشرف به نمایش می گذارد اثری است که باید بارها و بارها توسط جوانان دیده شود تا هر چه بیشتر آنها را با عمق فجایعی که به واسطه افراطی گری روی می دهد آشنا کند.

*آرزویی بربادرفته

نمای تراژیک این مستند جایی است که سلطانی در انتهای فیلم بزرگترین آرزویش را این می داند که بتواند فرزندی را که به جبر رجوی از او جدا شده ملاقات کند و فرزند نیز او را مادر صدا بزند. هرچند سلطانی این آرزو را آرزویی بربادرفته می داند اما کسی از فردای خود خبر ندارد و شاید همین مستند عاملی شود برای رسیدن مادر به فرزند.

*تصویرسازی از جانبازان

از میان آثار داستانی جشنواره "دخیل" بلحاظ سوژه اثری متفاوت بود ضمن اینکه به لحاظ اجرا نیز اثری نسبتا استاندارد به شمار می رفت. "دخیل" که داستانی پیرامون یک جانباز شیمیایی و ارتباط حسی و عاطفی وی با دختر خردسالش را به نمایش می گذاشت تلاشی است در جهت ارائه تصاویری واقعی از زندگی آنها که روزگاری بی منت دل به دریا زدند و برای حفظ وطن به جبهه ها رفتند اما در روزگار فعلی بسیاری از ما آنها را فراموش کرده ایم. همین که "دخیل" می تواند تلنگری ولوکوچک در ذهن ما بزند درباره این قشر ارزشمند جامعه مان یعنی ادای دین به شهدای زنده.

*شائبه ربوی بودن نظام بانکی

"فاکتور صوری" یکی از گزنده ترین مستندهای جشنواره بود. مستندی که حتی صحبت درباره سوژه اش که به چالش کشیدن نظام ربوی بانکی ماست می تواند از سوی بسیاری از ادارات نظارت و ممیزها، خط قرمزی محسوب شود اما به هر حال اینجا عمار است و حتی نظام بانکداری را هم می توان نقد کرد؛

البته که نقد منصفانه با تکیه بر چرایی وجود کارمزد در نظام بانکی. کارگردان کار که جوانی است به نام سیدمهدی کرباسی سعی زیادی می کند که در این مستند به طرح سوال درباره چرایی وجود کارمزد در نظام بانکداری اسلامی بپردازد اما نمی تواند پاسخی درخور درباره این چرایی ارائه کند. البته که با همان طرح سوال نیز "فاکتور صوری" وظیفه خود را به درستی انجام داده است و باید منتظر ارگانهایی دیگر ماند که به سوالات طرح شده در مستند پاسخ دهند. تماشای "فاکتور صوری" حتما به مدیران عامل بانکهای مختف و موسسات مالی و اعتباری پیشنهاد می شود. پیشنهاد اینکه فیلم را ببینند و اگر پاسخی دارند آنها نیز با زبان سینما آن را بیان کنند.