تاثیرات روزه در روح و روان انسان

فکر میکنم تا به حال چه چیزهایی تو تربیت من اثر داشته، به نکته های جالبی میرسم، حتی به حرفهاو فکرهای ممنوعه هم سرکی میکشم ، به تلاشهای اطرافیانم فکر میکنم که هر کدام به نوبه خودشون می خواستند تو این مساله سهیم باشن و صد البته خیلی مسائل دیگه هم هست که به چشم ظاهربینم نمیاد اما با نگاهی که به تقویم میندازم بیاد میارم که تا ورودم به یک مهمانی بزرگ چیزی باقی نمونده .

مهمانی که از او ل تا آخر هدفش تربیت و بازسازی و محاظفت از منه و میزبان به نحو احسن آنرا اداره میکنه ، درسته ماه رمضان را میگم ماهی که در ظاهر برای هر کس یه طعمی داره برای برخی شیرینه و برخی تلخ و زجر آور ولی در باطنش برای جانهای ما چون ماده ای حیات بخش عمل میکنه به اینجا که میرسم جرقه فکری من را وادار میکنه تا به روزه با نگاهی عمیقتر بنگرم و او را در تربیتی خودم بررسی کنم که آیا روزه هم برای من مربی خوبی هست یا نه و اینکه آیا می تونم روزه را در تربیت خودم موثر بدانم.

این مطلبی است که الان می خواهم با شما مطرح کنم و نتیجه آنچه پیدا کردم را مختصراً براتون بگم :

«تقوا و پرهیزكاری» مهمترین فایده و اثر روزه در تربیت ماست كه قرآن كریم به آن تصریح دارد،

چنانكه میفرماید: « یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَیْكُمُ الصِّیامُ كَما كُتِبَ عَلَى الَّذینَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُون » (ای كسانی كه ایمان آورده اید، روزه بر شما واجب شد، همانگونه كه بر آنها كه پیش از شما بودند واجب شد، باشد كه تقوا پیشه كنید) .(بقره / 183)

تقوا پلكان بزرگ تكامل است؛ و هدف از انجام همه عبادات- همچون روزه- صعود به قله بلند واستوار این ارزش بزرگ الهی می باشد. این گوهر كمیاب چیزی نیست كه به راحتی به دست آید، بلكه باید برای كسب آن رنج كشید؛ ازگناهان خویشتن داری كرد؛ دائم با تمایلات نفسانی نبرد نمود؛ و یك لحظه از وسوسه های شیطانی غفلت ننمود.

تهذیب نفس و پالایش درون

ازعبادت های مهمی كه انسان را در خودسازی و تزكیه و تهذیب نفس یاری می دهد، «روزه» است. در مكتب تربیتی روزه، برای كاملتر شدن و تاثیر افزونتر آن در نظام روحی- روانی شخص، توصیه اكید بر امساك و روزه داری اندیشه و فكر، تمام حواس پنجگانه واعضا و جوارح بدن ازآلودگی های اخلاقی وگناهان شده است. امام علی (علیه السلام) می فرماید: (روزه جسم، خودداری ازغذا و روزه روح، خودداری حواس پنج گانه ازگناهان، و خالی بودن قلب ازهمه عوامل بدی است).

آزادی از قید و بند شهوات و تعدیل غریزه جنسی

روزه ماه رمضان از برنامه هایی است كه انسان را به خود باز می گرداند، و ضمیرش را آگاه و شعورش را بیدار می سازد. روزه دار سحر از میان بستر خواب برای خوردن سحری و راز و نیاز برمی خیزد، و از قید خواب و عادت به استراحت آزاد می شود. در تمام طول روزخود را از تسلط جسم و غرایز حیوانی و عادت به خوردن و آشامیدن بیرون می كشد، و طلسم هوا و هوس را می شكند. در میان شهوات، این شهوت شكم و شهوت جنسی است كه خانمان سوزند. روزه یك وسیله بسیار مطمئن برای عفت و پاكدامنی است. از این رو، پیامبر اعظم (صلی الله علیه وآله) توصیه می كند: «ای گروه جوانان، هركس از شما كه توانایی ازدواج را دارد، ازدواج كند؛ و هركس كه برایش مقدور نیست، بسیار روزه بگیرد، چرا كه روزه از نیروی شهوت می كاهد.»

تقویت اراده، و نیرومندی و تلطیف روح

روزه بهترین وسیله تقویت اراده و افزایش عزت نفس و اعتماد به نفس است. شخص روزه داری كه یك ماه بر گرسنگی و تشنگی فایق آمده و تمایلات شهوانی خود را تحت كنترل درمی آورد، در واقع نیرویی به دست می آورد كه در سایر ایام نیز بر مشكلات و فشارهای درونی و بیرونی غلبه كرده و می تواند با اراده ای پولادین رو به سوی پیشرفت و تكامل گام برداشته و قله های خوشبختی و سعادت را فتح كند.

افزایش صبر و تحمل

یكی دیگر از مشكلاتی كه دامنگیر خیلی از افراد می باشد، پایین بود ظرفیت صبر و تحمل است.واقعیت این است كه زندگی دنیوی پر از پستی ها و بلندی ها است. هیچ انسانی نیست كه بی عیب و نقص باشد و با سختی ها و ناملایمات روبرو نشود.

خود خدا در قرآن می فرماید: « لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ فی كَبَد » (ما انسان را در رنج و سختی آفریدیم).(بلد / 20 ) روزه یك ورزش روحی است كه انسان را به صبر و مقاومت و ترك لذتها تمرین می دهد، تا در كوره حوادث بتواند مقاوم باشد. از این رو، در آیات و روایات از روزه به صبر و از ماه رمضان به ماه صبر تعبیر شده است.

پرورش وجدان، تغییر در رفتار و کردار و بسیاری نکات دیگر نیز هست که روزه آنها را با خود به روح، روان و جسم ما تزریق کرده و به عنوان یک مربی همه فن حریف به وظیفه تذبیتی خود می پردازد.

و در آخر باید بگویم «روزه» برنامه ای تربیتی و تكامل دهنده انسان و ضامن سعادت دنیا و آخرت و سلامت جسم و روح آدمی است. روزه رمز تقوا و پرهیزكاری ؛ تهذیب نفس و پالایش درون؛ تمرین صبر، خودداری و ایستادگی در برابر تمایلات اهریمنی نفس سركش؛ و مبارزه با شیطان است. از او غافل نشوید.

 منبع : jonbeshnet.ir