آيا در بهشت هم زنان بايد حجاب داشته باشند ؟

از مهم‌ترین احکام حجاب این است که وقتی دختر به سن بلوغ رسید باید بدن خود به‌غیراز گردی صورت و دست‌ها از مچ به پایین را از نامحرم بپوشاند. حال اینکه حجاب احکام ظریف و دقیقی دیگر دارد که نیاز به مطالعه و آگاهی بیشتر دارد. [1] اما با توجه به وعده‌های خداوند در قرآن در مورد نعمت‌های بهشت و لذات اخروی و ابدی برای مؤمنین در بهشت که می‌فرماید: «.. وَ فِيهَا مَا تَشْتَهِيهِ الْأَنفُسُ وَ تَلَذُّ الْأَعْينُ‏ُ...  در آن (بهشت) آنچه دل‌ها می‌خواهد و چشم‌ها از آن لذت می‌برد موجود است.»[2] این سؤال به ذهن می‌رسد که آیا حجاب مخصوص این دنیا است و یا در بهشت هم این پوشش و حجاب مطرح است. آیا شخصی می‌تواند یکی از خواسته‌هایش در بهشت بی‌حجابی و بی‌عفتی باشد؟

ما انسان‌ها برای زندگی اجتماعی و در بین مردم بودن نیاز به حجاب داریم، همان‌طور كه پروردگار می‌فرماید، انبياء برای انسان لباس آورده‌اند و اين لباس تقواست كه انسان‌ها را از شر گناه آزادی می‌کند و در قيامت تنها صاحبان تقوا ملبس‌اند و مابقی از شرم عريانی سربه‌زیر دارند. آيا عريان بودن به معنی دست‌خالی بودن از اعمال صالح است يا برهنه بودن ظاهری که هر دو آن‌ها مطرح است. در روايت آمده که در روز حشر کفار برهنه‌اند و مؤمنین به‌وسیله نوری که اطراف آن‌ها را احاطه نموده است، مستور هستند؛ و به‌وسیله اين نور جسم آن‌ها ديده نمی‌شود. [3] و در نقل ديگری آمده که: در قيامت قومی وارد می‌شود که لباس‌هایی از نور در بردارند و در ادامه دارد که این‌ها شيعيان ما هستند و علی (علیه السلام) امام آن‌ها است. [4]

باید به این نکته توجه نمود که همه‌چیز آخرت اعم از بهشت و جهنم با دنیا فرق دارد. آنجا جهان دیگرى است با قوانین خاص خود که نمی‌توان ویژگی‌ها و امور آن را با دنیا مقايسه نمود؛ مثلاً درحالی‌که دنيا سرای عمل و تكليف است آخرت سراى جزا و پاداش است. ولی به‌هرحال ازآنجاکه پوشش بدن از غیر ازنظر عقلى امرى ممدوح است و نوعى کمال براى انسان محسوب می‌شود و ازآنجاکه بهشت محل خوبی‌ها است، می‌توان گفت که حجاب در بهشت وجود دارد، ولى نحوه و حدود آن براى ما معلوم نیست. قرآن در مدح حورهاى بهشتى می‌فرماید: «حُورٌ مَقْصُوراتٌ فِي الْخِيام؛ [5] بهشت داراى زنان بهشتى (حوری‌ها) است که در سراپرده‌های خود مستورند»

زنان بهشتی بالباس‌های زیبا و نورانی بهشت، خود را می‌پوشانند. همچنان که قبل از شوهران بهشتی، پاک بوده و دست هیچ مردی بدانان نرسیده، در بهشت نیز جز مرد خود را نمی‌خواهند و نمی‌جویند. آنان مکلف نیستند که خبائث را نخواهند، ولی طهارت و پاکی جویی و قداست طلبی، خواست خودشان است، همچنان که ملائک بااینکه مکلف نیستند، جز پاکی را نمی‌خواهند و نمی‌جویند. انسان پاک که فطرتش سالم مانده و شکوفا باشد، از برهنگی و فساد و ظلم بیزار است. ابتلا به این‌ها برایش زجرآور است. در قیامت که به اراده خدا چشم‌های حقیقت‌بین بیدار می‌گردد، گناهکاران از این‌که عریان در قیامت محشور شده‌اند، در عذاب‌اند و این از شکنجه‌های آن‌ها است.

بنابراین پوشیدگی خواست فطرت زیبایی طلب انسان‌ها است. در بهشت زنان اهل بهشت پوشیدگی را طالب‌اند. آن‌ها به فطرت زیبایی طلب خود جز زیبایی و عفت و پاکی نمی‌خواهند و نمی‌جویند. بدون این‌که تکلیف وامرو نهی در کار باشد، این خواست و میل شدید خودشان است.

قرآن کریم، این موضوع را در دو جا مطرح کرده است و با اندکی تفاوت لفظی می‌فرماید:«در باغ‌های بهشتی، زنانی هستند که جز به همسران خود چشم نمی‌دوزند و عشق نمی‌ورزند. پیش از آن، هیچ انسان و جنّی با آنان تماس نگرفته است.»[6] این زنان دوشیزه و پاک‌اند و شیفته‌ و دلداده‌ همسران خودند و طمع نگاه و لذّت‌جویی از هیچ مرد دیگری را ندارند. بر اساس روایت ابوذر غفّاری، زن بهشتی به همسر خود می‌گوید: «به عزّت پروردگارم سوگند! در بهشت چیزی را بهتر از تو سراغ ندارم. سپاس مخصوص خداوند است که مرا همسر تو و تو را همسر من قرار داده است». [7] لذا هرچند نمی‌توان در این خصوص به‌طورقطع سخن گفت درمجموع می‌توان نتيجه گرفت كه وجود پوشش و حجاب در بهشت قابل‌پذیرش بوده و همچنين اصل همسری برخی افراد باهم نیز یقیناً مطرح است و حضور همسران بهشتی در كنار هم نيز مورد تائید هست.

شاید بهترین تعبیر برای حجاب در بهشت این باشد که در آنجا حجاب رو بهشتیان خودشان به معنویت و کرامت انتخاب کنند و این زیباست که فضا از تکلیف خارج‌شده و خود بهشتیان پوشش و حجاب رو می‌پسندند؛ و از همین نکته باید استفاده کرد و اشاره به فطری بودن میل به حجاب و پوشش در انسان‌ها کرد.

-------------------------------

پی‌نوشت:

1- احکام حجاب، پرسمان دانشجویی

2- زخرف، 71، ترجمه آیت‌الله مکارم شیرازی

3- بحارالانوار ج 7، ص 109 ح 35

4- بحارالانوار ج 7، ص 180 ح 19

5- الرحمن، آیه 72.

6- الرحمن،‌ آیات 56-72.

7- طبرسی، مجمع‌البیان فی تفسیر القرآن، ناصرخسرو تهران 1372 ش، ج 9، ص