آنچه دیگران می خوانند:
چگونه مي شود مراسم عروسي را شاد و بدون گناه برگزار كرد؟ لطفا با جزييات توضيح دهيد تا من همان كار را انجام دهم.
در ابتدا ما نيز تصميم شما را مبنى بر دور نگه داشتن مراسم ازدواج و عروسى از هرگونه گناه و خلاف مىستاييم و ازهمراهي شما در اين مساله مهم به خود مي باليم . چه بسيارند افراد غافلى كه دين و آخرت خود را براى خوشحالى و خوشگذرانى و عيش و نوش ديگران مىفروشند و بر آن افتخار نيز مىكنند. حال كه شما مىخواهيد زندگى مشترك خود را با جلب رضاى خدا و بدون هرگونه كجروى و انحرافى آغاز كنيد، بدانيد كه خداوند نيز توفيق بيشترى نصيب شما خواهد كرد لذا در اين راه از ملامت و سرزنش كسى ترس و دلهرهاى نداشته باشيد و قوى و محكم براى رعايت اصول اخلاقى و دينى تلاش كنيد، تا هم اجر دنيوى و اخروى شما محفوظ باشد و هم الگو و نمونهى ديگر جوانان باشيد و اثبات كنيد كه هم مىتوان مراسم شاد و گرم و با صفايى را داشت و هم از هرگونه گناه و خلاف و بدون استفاده از ابزارآلات حرام به دور بود. برادر يا خواهر گرامی لازم است برای روشن شدن جواب سوال شما كه در آن به دو محور:
1- برگزاری مراسم به دور از گناه و2-برگزاري مراسم شاد اشاره شده و قبل از ارائه راهکار، جواب يک سوال اساسی روشن گردد.
سوال مهم اين است که چگونه شادی کنيم؟
از ديدگاه برخي شادى كردن و شاد بودن، تنها به وسيله كارهايى محقق مىشود كه از نظر اسلام حرام و ممنوع است مثل موسيقى مبتذل، رقص مختلط، استفاده از نوشيدنىهاى حرام و...اما باید به این نکته توجه داشت که اگر ما براى شاد بودن و شادمانى، معناى وسيعترى در نظر بگيريم و در به كار بردن روشهاى شادىبخش، به جاى راههاى ممنوع، از راههاى مجاز استفاده كنيم، نه تنها شادمانى ما عميقتر خواهد بود، بلكه از دوام بيشترى هم برخوردار مىشود.
از سویی ارمغان دين براى بشر، شادى، بهجت و سرور به معناى واقعى و عميق آن مىباشد. دين هم بشر را با شادى واقعى آشنا كرده و هم راه رسيدن به آن و بهرهمندى كامل از آن را پيش روى او نهاده است.
نگاهى گذرا به تعاليم دينى نشان مىدهد كه شادى و سرزندگى، از آثار ايمان مذهبى است؛ زيرا مذهب، به زمينههاى پيدايش شادى سفارش كرده و نشانههايش را ستوده است. نداشتن نگرانى، اضطراب و غم و اندوه و رسيدن به اطمينان قلبى، اساس هر نوع شادى است و اين ممكن نيست؛ مگر با ايمان به قدرت مطلقى كه سرچشمه همه نيكىهاست.1
در دين اسلام، دستورهاى فراوانى براى ايجاد شادى و سرور، وارد شده است. در روايت در اين باره، چنين آمده است: «با رويى گشاده، با برادران ملاقات كن».2 «هر مسلمانى كه مسلمانى را ببيند و او را مسرور كند، خداوند را شاد كرده است.3 «در بهشت خانهاى است به نام خانه شادى كه تنها كسى كه يتيمان و بچهها را خوشحال كند، به آن داخل مىشود».4 بوى خوش، عامل مهم شادمانى و بوى بد، عامل نااميدى و افسردگى است.
گشت و گذار در طبيعت و ديدن منظرههاى زيبا،رنگ روشن لباس و نقش آراستگى ظاهر، درآرامش و نشاط روحى و ايجاد شادى و انبساط فردى و اجتماعى، انكارناپذير است.
آنچه مهم است این می باشد که لذت و خوشى، تنها با عوامل مادى به دست نمىآيد و عوامل معنوى نيز در ايجاد شادى مؤثرند. شادمانى واقعى در نزديك شدن به هدف والاى آفرينش و آراسته شدن به خصلتهاى انسانى و الهى است. ارسطو مىگويد: «شادمانى عبارت است از پروراندن عالىترين صفات و خصايص انسانى».5
به هین خاطر است که گاه انجام كارهايى كه عادتاً بايد لذتبخش باشند، نه تنها لذتى به انسان نمىبخشد، بلكه عذاب وجدان و تشويش روحى نيز مىآورد؛ زيرا روح و وجدان، آماده لذت بردن نيستند. غذاى لذيذ، رابطه جنسى و خانه بسيار زيبا، اگر حرام و نامشروع و غير معقول باشند، براى انسان سالم و طبيعى، تلخ و ناگوار مىباشند.
پرسشگر گرامی آنچه که شما باید به آن توجه داشته باشید این است که پرهيز از گناه که در بيشتر مواقع همان پرهيز از لذتهاى مادى سطحى است می تواند در عين حال شادىآور باشد؛ زيرا روح آدمى به گونهاى است كه گاه از پرهيز و رياضت معقول سرخوش مىشود. در واقع باید گفت که ارضاى تمايلات به هر صورت و در هر شرايط، شادىآور نيست وبلکه گاهى پرهيز از لذت، لذت بخش تر از نيل به لذت است.
به عنوان مثال اگر مادرى برخلاف ميل فرزند دلبندش، او را از خوردن غذايى زيانبار بازداشت، آيا مانع شادمانى او شده است؟ آيا منع بيمار از بعضى غذاها و كارها، محروم كردن او از سرور و شادمانى است؟ آيا منع از شرابخوارى كه ارزندهترين گوهر وجود آدمى، يعنى عقل را محجوب و پوشيده مىسازد و بزرگترين جنايتها و زشتترين كارها را آسان و زيبا جلوه مىدهد، بازداشتن انسان از شادى و شادمانى است؟ آيا سفارش به دورى از تهمت، غيبت، دروغ، ريا، نگاه ناروا و رابطه ناسالم كه زمينهساز هزاران آسيب فردى و اجتماعى و بستر همه ناهنجارىهاى روانى و اجتماعى است، دور كردن انسان از شادى است؟
آيا سفارش به ارتباط با كانون عظمت و كمال، يعنى خداوند متعال و رسيدن به آرامش و اطمينان قلب، در پرتو اين ارتباط كه محور اصلى آموزههاى دينى و مذهبى است، شادىبخش نيست؟ آيا دستور به نماز و عبادت، صله رحم، انفاق به تهىدستان، كمك به همنوعان، تقوا، پاكدامنى، عفت، وقار و اخلاص در اعمال و تكبر نورزيدن و خودپسند نبودن و هزاران دستور ديگر، زمينهساز شادى حقيقى و راستين بشر در دنيا و آخرت نيست؟
اما در ارائه راهكاري براي برگزاري مراسم جشن عروسي با دو ويژگي 1- شادي آفرين و 2- به دور از گناه بايد به چند نكته توجه داشت .
* شما براي برگزاري مجلسي شاد كه مطابق با معيار هاي اسلامي باشد، مي توانيد از دو راهكار كلي استفاده كنيد.
الف- اجتناب از برخي اعمال وامتناع از بهره گيري يكسري لوازم وآلاتي كه در مجالس گناه استفاده مي گردد.
ب- انجام برخي اعمال شادي آفرين و استفاده از ابزارو آلاتي كه مورد تاييد دين مي باشد .
چه باید کرد
1. بايد سعى شود اهميت موضوع برگزاري مراسم به دور از گناه و معصيت براي اعضاى خانواده، خصوصاً والدين ، برادران و خواهران عروس و داماد تفهيم شود و با لطافت و در عين حال قاطعانه به آنها فهماند كه عروس و داماد حق دارند طبق نظر خودشان مجلس عروسى را برگزار كنند. نكته : براى انجام اين كار، ممكن است لازم باشد ماهها زمينهسازى شود و با آنها صحبت شود،لذا در عين حال كه با شريك زندگيتان در اين امر هماهنگ هستيد صبور نيز باشيد و عجله نكنيد .
2- براى شاد كردن مجلس عروسى، نبايد از هر وسيلهاى استفاده كرد؛ زيرا مؤمن و كسى كه قلبش به نور تقوا روشن شده، هرگز براى شادى و لذت چند دقيقهاى، نافرمانى خدا را نمىكند. متأسفانه بسيارى از مردم براى شادى در جشن عروسى خود و فرزندانشان، مرتكب گناهانى چون استفاده از موسيقى حرام، اختلاط زن و مرد، پوشش نامناسب، مزاحمت براى ديگران، اسراف، چشم و هم چشمى، فخر فروشى به يكديگر، پوشيدن لباسهاى گران قيمت و برگزارى مجالس پرهزينه، تمسخر ديگران، بىتوجهى به واجباتى چون نماز و امثال آن مى شوند؛ غافل از اين كه شادى واقعى و لذت و خوشى زندگى به دست خداست و هيچ گاه با گناه و معصيت، نمىتوان به عمق شادى رسيد. گاهى ديده مى شود كه عدهاى براى اين كارها، عذر و بهانه مىآورند كه يك شب است و يك شب هزار شب نمىشود و در عروسى بايد شاد بود؛ در حالى كه نتيجه اين گونه برنامهها، اين است كه زندگى با گناه و معصيت خدا شروع مىشود و بركت از زندگىشان مىرود. در روايات آمده است كه در مجلس عروسى مؤمن، فرشتگان نازل مىشوند و رحمت خدا را با خود مىآورند. حال براى اين كه مجالس خوبى در عروسىها داشته باشيم كه هم مملو از شادى و سرور باشد و هم گناه و معصيت نداشته باشد و هم خانواده و فاميل راضى باشند.
3. براى اين كه بتوانيم يك فرهنگ و عادت بد را تغيير دهيم، لازم است جانشين مناسبى براى آن در نظر بگيريم. شما نيز اگر نمىخواهيد با گناه و معصيت، مجلس عروسى را شاد كنيد، بايد به جاى آن از برنامههاى مجاز استفاده كنيد. يكى از روشهايى كه تجربه شده و بسيار هم موفق بوده، استفاده از مداحان مذهبى و هنرمندانى است كه به وسيله خواندن اشعار شادىبخش و گفتن لطيفههاى مناسب، مجلس را شاد مىكنند. همچنين استفاده از افرادى كه كارهاى تردستى و ديدنى انجام مىدهند و مىتوانند مجلس عروسى را با صفا و شاد كنند، در اين مورد مؤثر است. بعضى از اين افراد هنرمند، وقتى در مجلسى شركت مىكنند، بدون اين كه گناهى در برنامههاى آنها باشد يا كسى را مسخره كنند، چنان مجلس را گرم مىكنند كه افراد شركت كننده، يكسره مىخندند؛ البته بهتر است با ذكر اشعارى در مدح ائمه اطهار و خصوصاً امام زمان عليهالسلام، معنويتى هم در مجلس عروسى ايجاد كنيم.
4. بهتر است مجالس عروسى در مناسبتهاى مذهبى و جشنهاى مذهبى مثل ميلاد ائمه يا اعياد مذهبى برگزار شود و به تناسب اين شبها، اشعار ويژه آن اعياد هم خوانده شود ؛زيرا حال و هواي اين جور ايام نيز در ايجاد سرور و بهجت مورد تاييد دين خيلي موثر است .
5. اگر به كلى نمىتوانيد مجلس را اسلامى برگزار كنيد، حداقل جلوى بعضى گناهان را بگيريد؛ مثلاً سعى شود مجلس مردانه از زنانه كاملاً جدا باشد و هيچ مردى به مجلس زنان راه پيدا نكند.خوبي اين مساله به اين خاطر است كه حداقل عروس و داماد تلاششان را براى جلوگيرى از گناه كرده اند و مي توانند خاطر جمع باشند كه اگر هم معصيتى صورت گرفت، به حساب آنها نيست.
6. تا جايى كه توان مالى داريد، پذيرايى خوبى از ميهمانها داشته باشيد؛ زيرا پذيرايى، يكى از وسايل شادىبخش است و مىتواند جانشين خوبى براى ابزارهاى حرام شادى آفرين باشد.
7- سعي كنيد كل زماني را كه قرار است مجلستان طول بكشد،زمان بندي كرده و براي هر لحظه آن برنامه اي مطابق سليقه خود و شرع مقدس اسلام داشته باشيد .
8-در قسمتي از برنامه داماد سعي كند در جايگاه حاضر شود و از ميهمانان به خاطر حضورشان در مجلس ،تقدير و تشكر به عمل آورد.
براي جذاب شدن اين بخش از او بخواهيد كه ازپدر خود و پدر خانمش نيز دعوت به عمل آورد تا افراد فاميل از دو طرف، همديگر را بهتر بشناسند.
9-از برنامه هاي همخواني نونهالان ونوجوانان كانون هاي فرهنگي تربيتي و مدارس در زمينه هاي تواشيح ،سرود و نمايش استفاده نماييد.
با آرزوي سعادت و خوشبختي
پىنوشت
1. حديث مهر، سالنماى تحصيلى جوان، 82-1381.
2. رى شهرى، ميزان الحكمة ، ج 1، ص 418.
3. همان ، ميزان الحكمة ، ج 3، ص 439.
4. همان ، ميزان الحكمة ، ج 3، ص 438.
5. حديث مهر، سالنامه تحصيلى جوان 82-1381.