آنچه دیگران می خوانند:
یک نت ـ با شوهر بد اخلاق بد دهان که سر هر چيز کوچکي فحاشي ميکنه چيکار بايد کرد؟
پاسخ:
بزرگوار بد اخلاقي مصاديق زيادي دارد بد دهني و فحاشي نمونه هاي از بد اخلاقي است. پرخاشگري و عصبانيت و خشم مي تواند نمودهاي كلامي و غير كلامي داشته باشد. بد دهني و فحاشي نوعي پرخاش و خشم كلامي است كه ممكن است ريشه در يك يا چند علل زير داشته باشد:
- يادگيري مشاهده اي و تقليد: يادگيري و يا متأثر شدن از مسؤولان، مربيان، همكاران و الگوها
- شرطي شدن: دريافت تأييد و تقويت شدن كلامي و غير كلامي براي اين كار. ياد گرفته كه از اين راه سريعتر مي تواند به خواسته خود برسد.
- از نشانه هاي كاهش سطح تستوسترون خون: پرخاشگري كلامي و غيركلامي و..
- نوعي مكانيزم دفاعي غيربالغانه است براي تخليه هيجان ها و فشارهاي رواني منفي (مانند جابجايي، برون ريزي يا كنش نمايي)
- تحريف شناختي: به اشتباه فكر مي كند كه اقتدار مرد به اين روش قوي تر مي شود.
تدكر: كم خوابي، كم خوني، اضطراب و افسردگي، استرس زياد دروني و بيروني( مانند قسط زياد، ضعف بدني و..) مي توانند زمينه ساز پرخاش گفتاري و رفتاري شود.
توصيه هاي علمي و عملياتي
راهكارهاي درمان بد دهاني به گونه است برخي درمان هاي اورژانسي و مسكن فوري است و برخي درمان اصلي است كه نياز به زمان و حوصله دارد:
1- در دنيا چه بين انسان ها و چه در حيوانات معمولا خشم و پرخاش هاي رفتاري و گفتاري در جنس مردان بيشتر از زنان است.
2- از مقابله به مثل و بگومگو اجتناب كنيد. اين كار شعله فتنه را بالا مي برد و شما از مقصد خود دور مي شويد و ايشان به اشتباه بودن كار خود نيز پي نخواهد برد.
3- موقعي كه آتشفشان گدازه هايش را پرتاب مي كند بايد كاري كرد كه الهتابش كم شود و آسيب نبينيم. موقع بداخلاقي و بد دهاني او هرگز وقت مناسبي براي نصيحت و تذكرهاي اخلاقي نيست.
وقتي فردي دچار خشم مي شود دنياي ذهنش آشفته مي شود فعاليت بخش هيجانات منفي مغزش بيشتر و فعاليت بخش شناخت مغزش كمتر مي شود. طبيعي است كه فرد در اين حالت تحليل درستي از شرايط ندارد و حتي برداشتش اين است كه به او ظلم شده و رفتارش طبيعي است.
امام صادق عليه‌السلام مي فرمايد: لو علم سيء الخلق انه يعذب نفسه، لتسمح في خلقه؛ اگر بداخلاق مي دانست که خود را مي آزارد، در اخلاق خود آسان مي گرفت. (نزهه الناظر، ح5، ص106.) حضرت علي نيز مي فرمايد: لا عيش لسيءالخلق؛ بداخلاق زندگي (گوارا) ندارد. (تميمي آمدي، همان، ح15014 )
4- به مناسبتي توجه او را جلب كنيد به رفتارهاي ناشايست و ناسالم افراد پرخاشگر. مثلا تحليل كنيد كه چهره فرد چه قدر زشت و وحشتناك مي شود. در مقابل رفتارهاي بالغانه و سالم افراد را موقع خشم تحليل و بررسي كنيد اين امر مي تواند با توجه به يك فيلم يا حقيقت بيروني باشد.
مي توانيد زماني كه با هم رابطه صميمي داريد از ايشان اجازه بگيريد تا رفتارهاي شبيه او را خودتان يا فرزندتان در قالب نمايش و بازي نقش اجرا كند.
5- روش هاي سالمي را كه او براي تخليه خشم و عصبانيت اعمال مي كند تقويت و تأييد كنيد.
مانند بيرون رفتن و قدم زدن، شستن دست و صورت، رفتن به اتاق ديگر، صلوات فرستادن، مشغول شدن به فعاليتي سازنده مانند رسيدگي به گل و آكاواريوم، مشت زدن به كيسه بوكس،
6- زماني كه آرام هستند و رابطه صميمي داريد تشويقشان كنيد براي سلامتي خودش هم كه شده مديريت خشم را ياد بگيرد. لازم است براي اين منظور از مشاوره حضوري، تلفني و كتب علمي كمك بگيرند.
7- تشويق كنيد تا معاشرت با دوستان و خانواده هاي معنوي و با نشاط را زيادتر كنيد.
8-چم و قلق شوهرتان را به دست بياوريد. مثلا متوجه بشويد كه ايشان در چه شرايطي ممكن است پرخاشگري كنند و در چه زمان ها و مكان هايي منطقي تر عمل مي كنند. با مروري به تجارب گذشته مي توانيد ليستي از اين قلق ها فراهم كنيد.
9- خشمگين شدن شما از رفتار بد همسرتان طبيعي است. مراقب باشيد مقابله به مثل نكنيد. در سوره شوري خداوند به مؤمنان مي گويد وقتي خشمگين مي شويد از طرف مقابل بگذريد. از نظر روان شناسي نيز ثابت شده است كه با بخشش بزرگترين خدمت را به خود كرده ايم و با كينه بدترين لطمه را به خود مي زنيم نه طرف مقابل.
در روايتي از پيامبر داريم روز قيامت ندا داده مي شود كه افرادي كه اجر و پاداشي از خداوند طلب دارند بدون حساب وارد بهشت شوند مي پرسند مگر كسي به گردن خدا اجري دارد؟ پاسخ داده مي شود بله افرادي كه ديگران را بخشيده اند. بنابراين با خدا نيز وارد اين معامله پر سود شويد
رسول خدا (صلى الله عليه و آله) مي فرمايد:مَن صَبَرَتْ عَلى سُوءِ خُلُقِ زَوجِها أعطاها مِثلَ (ثَوابِ) آسِيَةَ؛هر زنى كه در برابر بد اخلاقى شوهرش شكيبايى ورزد، خداوند همانند ثواب آسيه (همسر فرعون) به او عطا كند.(ميزان الحكمه، ج5، ص102)