سرنوشت انسان بعد از بهشت

یک نت ـ بعد از بهشت چه چيزي در انتظار انسان هست؟

پاسخ:

در اين باره باره بايد توجه داشت هرچند شايد نتوان براي کم و کيف آن زندگي جاودان بر اساس تصورات دنيايي توضيح روشن و دقيقي داد و چگونگي حيات و زندگي در آخرت به صورت کامل و واضح براي ما روشن نيست.

اما اصل حيات بهشتي با همه شکوه و زيبايي ها و تنوع آن همواره ادامه خواهد داشت و به پايان نخواهد رسيد ، اما در مورد احتمال تکراري و ملالت بار شدن اين زندگي و لذت ها بايد گفت:

در بهشت هم انسان مي تواند با افزودن به درجات معرفت و شناخت خود مراتب بالاتري از قابليت هاي انساني را براي خود رقم بزند و به کمالات بيش تري دست يابد. شوق رسيدن به مراتب بالاتر و بهره هاي روجي و معنوي همراه آن خود بالاترين انگيزه و هدف براي انسان بهشتي است .

هرچند بر فرض که زندگي بهشتيان  تنها لذت محض و بهره هاي التذاذي از حيات ابدي بهشت باشد ، در آن عالم نيز هر لحظه و آن، چيز تازه اي تحقق مي يابد. خلقت تداوم يافته و هر لحظه  چيزي نو پديد مي يابد. نوعي حيات ناشناخته در همه موجودات وجود دارد که شوق و ميلي جديد را آن به آن تجديد مي سازد؛ تصور هر نوع ملالت و يکنواختي ناشي از زندگي ما در عالم دنياست که غرق در محدوديت ها و کاستي است.

همه لذت ها در آن جا از خلوص تمام برخوردار است. به علاوه ظرفيت ما در درک آن ها مانند دنيا نيست . در واقع همان احساس ميل به غذاي لذيذ که پس از مدتي در همان انسان سير بي ميل به غذا دوباره شکل مي گيرد، در بهشتيان بدون فاصله محقق مي شود. تفاوت مهم بين نعمت ها و انسان هاي بهشتي و دنيايي است .

ً نعمت هاي بهشت همواره جسماني نيستند. بلکه در بسياري از موارد روحاني خالص يا مخلوطي از نعمت جسماني و روحاني اند که در آن ها محدوديت هاي مادي و جسماني وجود ندارد؛ آيا در عشق يک عالم بزرگ به مطالعه و تحقيق و لذت روحي که از آن مي برد، تکرار و يکنواختي معنا پيدا مي کند؟ مسلما نعمت هاي عظيم روحي بهشتيان هزاران بار از اين نمونه ها فراتر است.

حتي در مورد نعمات جسماني و حسي بهشت نيز همين اصل برقرار است. زيرا از آن جا که ذات و صفات خدا بي نهايت است، بدون شک جلوه هاي  او  نيز بي پايان است. هر روز لطف و عنايت تازه اي و هر دم رحمت جديدي از آن خزانه غيب به بهشتيان مي رسد، به گونه­اي که اصلاً تکراري در آن نيست. امام صادق (ع) فرمود: «خداوند بهشتى آفريده که هيچ چشمى نديده و هيچ مخلوقى از آن آگاه نيست. خداوند هر صبحگاه آن را مى گشايد و مى گويد: بوى خوشت را افزون کن و نسيمت را بيفزا». (1) بنا بر اين براي بهشتيان هيچ گونه ملال و دلزدگي از بهشت و نعماتش معني و مفهوم ندارد.

«براي اهل بهشت سفره هايي مي گسترانند که بر آن، آنچه مورد علاقه آن هاست، قرار داده مي شود. طعام هايي که از آن لذيذتر و معطر تر نيست». (2)

 در بهشت نوعي تکامل وجود دارد، در همه چيز حتي در خود بهشتيان. هر تکاملي جلوه جديدي از زيبايي هاي همان منظر واحد را به انسان مي نماياند، چه رسد به اينکه همان منظر نيز در حال تکامل است.

 واقعيت بهشت و نعمت هاي آن برتر از درک ما بوده، مقايسه آن با دنياي مادي به اين اشکال ها منتهي مي شود، اما از مجموع اين امور اين حقيقت متجلي مي گردد که  نوعي تکامل و التذاذ هميشگي و غير قابل تصور و انقطاع در زندگي ابدي بهشتيان جريان دارد. تصور ابديت همين نعمت و کمال روزافزون خود يکي از بزرگ ترين لذت هاي بهشتيان است که يقين دارند اين حقيقت بي بديل هيچ گاه از آن ها سلب نخواهد شد.{

پي نوشت ها:1. بحرانى سيد هاشم‏، البرهان فى تفسير القرآن‏ ، بنياد بعثت‏ ، تهران‏، 1416 ه ق‏ ، ج4 ،ص 394 .2. علامه مجلسى، بحار الأنوار، مؤسسة الوفاء بيروت ، 1404 ه ق ، ج8،ص199.