اگر شخصي آرزوی مرگ كند گناه دارد؟

یک نت ـ : اگر شخصي آرزوي مرگ كند گناه دارد؟

پاسخ: البته به یاد مرگ بودن عامل بسیار مهمی در جلوگیری از معاصی و گناهان است. از این رو در روایات بسیار به آن سفارش شده است. ولی باید توجه داشت که نعمت وجود و هستی و زندگی در این جهان از نعمت‏های بزرگ الهی است. کسی که آرزوی مرگ می‏کند، گویا این نعمت بزرگ را کفران کرده و آن را نادیده می‏انگارد. 

 با توجّه به اینکه خداوند انسان را به این جهان آورده، باید هر چه بیش تر از فرصت استفاده کند . بهترین بهره برداری را از زندگی این جهان داشته باشد. بهره‏ای که همراه با کمال انسانی و تقرّب به خدا باشد و سبب نجات در آخرت شود. در حدیث آمده است که روزی پیامبر اکرم به عیادت بیماری رفت. از او احوالپرسی کرد. بیمار از درد و مشکلاتش نالید و آرزوی مرگ کرد. حضرت به او فرمود : «لَا تَتَمَنَّ الْمَوْتَ فَإِنَّكَ إِنْ تَكُ مُحْسِناً تَزْدَدْ إِحْسَاناً وَ إِنْ تَكُ مُسِيئاً فَتُؤَخَّرُ تُسْتَعْتَبُ فَلَا تَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ؛ (1) آرزوی مرگ نداشته باش، زیرا اگر تو آدم خوب و نیکو کاری باشی با طولانی تر شدن عمرت بر کارهای نیک شما افزوده می شود و اگر آدم بدی باشی با تأخیر افتادن مرگت، چه بسا دچار عتاب شوی. (در نتیجه توبه کنی و یا گرفتار سختی و رنج هایی در دنیا شوی که کفاره بدی ها و گناهانت شود و به خاطر آن آمرزیده شوی) ». 

چنان که از امیر المؤمنین علیه السلام نیز نقل شده که : «لَا تَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ فَإِنَّ هَوْلَ الْمُطَّلَعِ شَدِيدٌ وَ إِنَّ مِنْ سَعَادَةِ الْمَرْءِ أَنْ يَطُولَ عُمُرُهُ وَ يَرْزُقَهُ اللَّهُ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ ؛ (2) یعنی آرزوی مرگ نکنید زیرا ترس و اضطراب لحظه های جان دادن و سکرات مرگ بسیارشدید و سخت است. یکی از خوشبختی های انسان این است که عمرش طولانی باشد و در نتیجه با توبه و انابه به سوی قیامت و سرای ابدی برود» . 

از این رو آن حضرت در بیان دیگری می فرماید : «لا تتمنّ الموت الّا بشرط وثیق؛ (3) آرزوی مرگ نکنید، مگر آن که در اثر اطاعت و بندگی خدا، آخرتش را آن چنان آباد کرده باشد که به نجات و خلاصی خود وثاقت و اطمینان داشته باشد». 

یکی از آن راه ها شهادت است. از این رو در دعاها و سیره ائمه اطهار علیهم السلام درخواست شهادت شده است، یا شهادت در راه خدا را یکی از آرزوهای خود دانسته اند. آری در برخی از مواقع لازم است انسان آرزوی مرگ کند و آن زمانی است که نمی‏تواند خود را از معصیّت خدا باز دارد و برای ترک گناه راهی جز مرگ ندارد. ولی در غیر این صورت لازم است از خداوند عمری با برکت بخواهد. عمری که سراسر آن در راه عبادت خدا و اطاعت او صرف گردد. چنان که امام سجاد علیه السلام در مناجات با خدا عرض می کند :

«الهی عَمِّرْنِي مَا كَانَ عُمُرِي بِذْلَةً فِي طَاعَتِكَ فَإِذَا كَانَ عُمُرِي مَرْتَعاً لِلشَّيْطَانِ فَاقْبِضْنِي إِلَيْک؛ (4) خدای من ! تا زمانی که عمرم و اوقاتم صرف طاعت تو می شود به من عمر بده، و آن زمانی که عمرم می خواهد چراگاه شیطان شود، مرگم را برسان و مرا در قبض قدرت خود بگیر تا شیطان از وجودم بهره نبرد». 

 نکته ای که در پایان لازم است به آن توجه کنید این است که :

آرزوی مرگ از سوی یک مومن نباید ناشی از ناتوانی در برابر مشکلات زندگی باشد. فرد مومن باید در زندگی از هر جهت قوی باشد و با استفاده از دانش و معرفت، درایت و فهم خود و نیز مشورت و کمک خواستن از مؤمنان دیگر، گرفتاری های زندگی خود را رفع کند و با عزت، سر بلندی و سر فرازی زندگی خداپسندانه داشته باشد. 

پی نوشت ها : 1. محمد بن الحسن الحر العاملي، وسائل الشيعه، الناشر: مؤسسه آل البيت، قم، سنه النشر/1409 ه. ق، ج2، ص449 . 2. العلامه المجلسي، بحار الانوار، الناشر: مؤسسه الوفاء، بيروت، لبنان، سنه النشر/1404 ه. ق . ، ج6، ص 138 . 3. عبد الواحد بن تميمي آمدي، معجم الفاظ غرر الحكم درر الكلم، الناشر: مركز الابحاث و الدراسات الاسلاميه، تاريخ النشر/ذي القعده 1413. / تحقيق مصطفي درايتي، 1072 . 4. بحار الانوار، ج 70، ص61 .