تصاوير/ سردرگمی مسافران اربعین
یک نت ـ رویکرد نوشت: باید زیر باران خیس شوی، باید ساعت‌ها روی پا بایستی و دست‌هایت از سرما سرخ شوند، باید مدارک و پاسپورت‌هایت را از این جیب به آن جیب فروببری، باید دنبال یک، دو یا حتی چهار همسفر بگردی تا بتوانی ویزا بگیری! باید آنجا باشی تا بدانی فاطمه چه می‌گوید. تا بدانی من چه می‌گویم، تا بدانی قانون جدید که از امروز اجرا شده چه می‌گوید!
اربعین از همین‌جا آغاز شده است از کوچه شقایق در ضلع جنوبی میدان ولیعصر؛ از سرکوچه که می‌پیچی مردان و زنان سیاه‌پوشی را می‌بینی که پاسپورت به دست هروله می‌کنند تا به کوچه سوم برسند. سرکوچه روبروی مسجد ولیعصر، بنر بزرگی میان زمین و آسمان نصب شده با این عنوان:« به اطلاع می‌رساند از تاریخ سه شنبه 4/9/93 لغایت سه‌شنبه 25/9/93 ویزا فقط به صورت گروهی(مانیفست) حداقل) 5 نفره و حداکثر50 نفره صادر می‌شود.»
حالا متوجه شدی ماجرا از چه قرار است! دانستی نجواهای عجیبی شنیدی چه معنایی دارد. زمزمه مردی که می‌گفت:«کربلا سه نفر» و تو را گیج کرده بود؟ دانستی چرا یک نفر پاسپورت جمع می‌کرد؛ دانستی چرا یک نفر تراکت کوچک و سفید سفر انفرادی به کربلا را از روی دیوار پاره می‌کرد! بله سفرها باید گروهی باشند و بیشتر افرادی که اینجا آمده‌اند کمتر از سه نفرند و حتی زائران تک نفره هم هستند که مایلند انفرادی کربلا بروند. افرادی مثل فاطمه خانم!
فاطمه نماز صبح را کرج خوانده و به سمت تهران راه افتاده او حالا اینجاست و برای گرفتن ویزای انفرادی دخترش آمده است. چادر سیاه کش‌دارش را روی سر جابجا می‌کند و می‌گوید:« من هفته قبل اومدم ویزای انفرادی خودمو گرفتم. پاسپورت دخترم آماده نبود حالا اومدم برای اون ویزا بگیرم اما قانون جدید اومده که ویزا باید 5 نفره باشه.»
این خانم 60 ساله آن قدر پرانرژی است که حتی می‌توانی چشم‌هایت را ببندی و در کربلا تصورش کنی! می‌گوید:« من عاشورا کربلا بودم، انفرادی رفتم، اشتباه کردم برگشتم باید می‌موندم! انفرادی خوبه هرچقدر دلت بخواد می‌تونی بمونی، هرجا بخواهی میری و راحتی! من حتی سامرا و کاظمین هم رفتم الان هم نجف میرم و بعد پیاده میرم کربلا!»
* کربلا هیجدهم دونفر!
گوش کن همراه با صدای باران صداهای دیگری هم می‌آید: «کربلا، هیجدهم، دو نفر!» مرد دیگری برای یک همسفر که روز چهاردهم آبان با گروه آنها همراه شود التماس می‌کند او از قزوین آمده و پاسپورت 3 همسفرش را با خود آورده است.
اینجا از صبح امروز ماجرای جدیدی برای زائران اربعین آغاز شده است برای پیدا کردن همسفر! و مثل همیشه شایعه‌هایی هم منتشر می‌شود، خانمی که پیش از این کاروان به کربلا برده می‌گوید:« اگر گروهی بروید باید گروهی برگردید حالا اگر در کربلا همدیگر را گم کنید موقع برگشتن نمی‌توانید از مرز بگذرید گروهی فایده نداره برین با فامیلتون بیایین!»
اما آن جلو، بالای پله‌ها و جلوی در ورودی موسسه، فردی توضیح می‌دهد:« شما در زمان خروج از مرز با هم هستید بعد از برگه مانیفست( برگه‌ای که عکس و مشخصات اعضای گروه در آن درج شده است) کپی می‌گیرید و دیگر کاری به هم ندارید ویزا یک ماهه صادر می‌شود و هرکسی هر روزی که مایل باشد می‌تواند برگردد»
با این همه امروز متقاضیانی که در کوچه سوم و روبروی ساختمان شرکت نماینده سفارت عراق در ایران عراق درخواست ویزای اربعین دارند بین پیدا کردن همسفر، هماهنگ بودن زمان و روز سفر و همچنین نزدیکی شهرهای محل زندگی همسفران احتمالی سردرگم مانده‌اند. مسافرانی از شهرهای کرمان، قزوین، قم، آذربایجان و... تشکیل گروه‌های 5نفره.
* به شهر خود برگردید ویزای انفرادی بگیرید
وقتی خیس از باران برمی‌گردی و دست‌های سردت روی کیبورد می‌لغزد تا در سایت‌های رسمی، اطلاعاتی در رابطه با اخذ ویزای اربعین پیدا کنی روی صفحه اصلی شرکت طلوع که نماینده سفارت عراق در تهران است اطلاعیه‌ای می‌بینی که تنها نیمی از آن را در همان بنری که بین زمین و آسمان در کوچه شقایق نصب شده بود دیدی! در این اطلاعیه آمده است:
«دفتر طلوع در تهران تا اربعین حسینی فقط ویزای گروهی بالای 5 نفر صادر می‌کند و برای دریافت ویزای انفرادی می‌توانید به دفاتر حج و زیارت در شهر خود مراجعه فرمایید.»
فکر می‌کنی اگر قسمت دوم این اطلاعیه -یعنی مراجعه به سازمان حج و زیارت شهرستان‌ها برای کسب ویزای انفرادی- در کوچه شقایق نصب شده بود آیا آن‌همه زائر کربلای حسینی در این روز سرد، بلاتکلیف می‌ماندند؟ و برای یافتن همسفر التماس می‌کردند؟ باران هم که می‌بارید!
* هفتصدهزار زائر اربعین
سازمان حج و زیارت پیش‌بینی کرده امسال حدود 700 هزار زائر ایرانی راهی کربلا شوند.
هزینه ثبت‌نام هر فرد در دفاتر کارگزاری حدود 145 هزار تومان برآورد می‌شود. به این ترتیب که 40 دلار هزینه اخذ ویزا و 15 هزار تومان حق کارگزار دریافت می شود.
مجموع این هزینه با نرخ دلار 3 هزار و 250 تومان حدود 145 هزار تومان برآورد می شود و هزینه های دیگر سفر بر عهده مسافر خواهد بود مثلا هزینه اقامت در کشور عراق بسته به نوع هتل ها متفاوت است اما معمولا با توجه به هزینه غذا و مکان برای 4 شب حدود 500 تا 800 هزار تومان هزینه خواهد شد.
با این حساب اگر امسال 700 هزار نفر در این طرح ثبت نام کنند مجموعا 101 میلیارد و 668 میلیون تومان برای ویزا و حق کارگزار پرداخت خواهند کرد که از این میزان 10 میلیارد و 500 میلیون تومان به عنوان حق کارگزار به دفاتر کارگزاری حج می‌رسد و مابقی به عنوان هزینه اخذ ویزا دریافت می‌شود.
اگر هزینه هر نفر در عراق 500 هزار تومان برآورد شود مجموعا 350 میلیارد تومان نیز در این کشور برای هتل، غذا و سایر بخش‌ها هزینه خواهد شد ضمن اینکه کشور عراق برای صدور ویزا حدود 90 میلیارد تومان دریافت خواهد کرد که مجموع 440 میلیارد تومان به عنوان درآمد توریستی کشور عراق از محل اعزام زائران ایرنی در ایام اربعین محسوب می‌شود.
سعید اوحدی رئیس سازمان حج و زیارت گفته بر اساس اعلام شورای امنیت ملی ظرفیت مرز مهران روز 10 هزار نفر، چزابه 6 هزار نفر و شلمچه 8 هزار نفر اعزام شده است که بر اساس این ظرفیت روزهای اعزام زائران مشخص و در جزو ثبت‌نام آنها اعزام می‌شود.
افزودن دیدگاه جدید