به اين دليل غيبت از بدترین گناهان است
چرا غيبت از بدترین گناهان است؟
غیبت یکی از رذایل اخلاقی است که در تعالیم اخلاقی دین مبین اسلام به شدت از آن نهی شده است و از جمله گناهانی است كه علاوه بر جنبه حق اللهی، جنبه حق الناسی هم دارد. زیرا گناه غیبت نه تنها موجب فساد در ایمان و اخلاق شخص و رسوایی او در دنیا و آخرت می گردد، بلكه مفاسد اجتماعی و بشری را هم به دنبال دارد.
مي دانيم كه سرمايه انسان در زندگي حيثيت و آبرو و شخصيت اوست و هر چيزي آن را به خطر مي اندازد، گويي جان او را به خطر انداخته است. بلكه گاه مي شود كه ترور شخصيت از ترور فیزیکی مهمتر است و اين جاست كه گناه آن از قتل سنگين تر مي شود.
در سوره حجرات آمده است: «نباید بعضی شما دیگری را غیبت کند. آیا دوست می دارد یکی از شما که گوشت برادر خود را بخورد در حالی که مرده باشد؟ البته بد می دارید آن را.»[1] در واقع غیبت در آخرت به صورت خوردن گوشت مرده غیبت شده مجسم می شود.
پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) می فرمایند: «در شب معراج گروهی را در آتش دیدم در حالی که مردار می خوردند، از جبرئیل پرسیدم اینها چه کسانی هستند؟ گفت: اینها کسانی هستند که در دنیا گوشت مردم را می خوردند.»[2] یعنی غیبت مردم را می کردند.
در جای دیگری پیامبر (صلی الله علیه و اله و سلم) می فرمایند: «گناه غیبت از زنا بدتر است، زیرا زنا کننده اگر توبه کند خداوند او را می آمرزد اما غیبت کننده را نمی آمرزد مگر شخص غیبت شونده او را ببخشد.»[3]
همچنین روایت شده است که «غیبت کننده اگر توبه کند آخرین کسی است که به بهشت می رود و اگر بدون توبه بمیرد نخستین کسی است که به جهنم می رود.»[4]
حضرت صادق (علیه السلام) می فرمایند: «غیبت بر هر مسلمانی حرام است و جز این نیست که غیبت می خورد و از بین می برد حسنات را، مانند از بین بردن هیزم توسط آتش.»[5]
علاوه بر این، فقها نیز تعاریف فراوانی برای غیبت داشته اند و معیارهایی در این خصوص ارائه كرده اند، از جمله:
شیخ شهید در كتاب كشف الریبه ملاک غیبت را اینگونه معنا كرده است كه: "هرگاه كسی در غیاب دیگری سخنی نسبت به او بگوید كه عرفاً و در نزد مردم نقص و عیب به حساب می آید و قصد وی از این كار سرزنش و یا برملا كردن نقص او باشد، مرتكب غیبت شده است."
شیخ انصاری می فرماید: هدف از (خوردن غیبت، حسنات را) این است که غیبت کارهای خیری را که انسان به جا آورده همه را باطل می سازد یعنی حسناتش در نامه عمل کسی که غیبتش را کرده ثبت می شود.
از آنجایی که هیچ یک از ما دوست نداریم حسناتمان برای دیگری نوشته شود و هیچ کداممان حتی تصور خوردن گوشت مردار انسان را هم نمی توانیم بکنیم پس بهتر است قدری بیشتر مراقب زبانمان باشیم.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
پی نوشت:
[1] سوره حجرات، آیه 12
[2] مستدرک الوسائل، کتاب حج، باب132
[3] وسایل الشیعه، ج8 ، ص598 ،حدیث9
[4] مکاسب محرمه، باب الغیبة، به نقل از گناهان کبیره دستغیب
[5] اصول کافی؛ مصباح الشرایع؛ مکاسب محرمه باب الغیبة؛ به نقل از گناهان کبیره دستغیب
افزودن دیدگاه جدید