دستور پخت گشنیز کباب، غذای آذربایجانی

یک نت ـ طرز تهیه گشنیز کباب ، غذای آذربایجانی

امروز به سراغ یکی از غذاهای خوشمزه آذربایجان یعنی گشنیز کباب رفتیم؛ غذایی که مخلوطی از گوشت و سبزی هاست و بهتر است در یک وعده اصلی میل شود.

مواد لازم برای گشنیز کباب : برای 4 نفر

گوشت چرخ کرده 500 گرم  935 کیلوکالریلپه  2 لیوان  200 کیلوکالریپیاز متوسط  3 عدد  30 کیلوکالریتخم مرغ  2 عدد  200 کیلوکالریگشنیز خردشده 4 لیوان 100 کیلوکالریآرد سفید 1 قاشق غذاخوری 27 کیلوکالریروغن مخصوص سرخ کردن 2 قاشق غذاخوری 180 کیلوکالریلیمو عمانی 6 عدد 0 کیلوکالرینمک، فلفل‌سیاه و زردچوبه به میزان دلخواه 0 کیلوکالری

طرز تهیه :

ابتدا لپه ها را شسته و در یک قابلمه می پزید. بعد از پخت لپه ها آن ها را آبکشی کنید، آب لپه را نگه دارید. دو تا از پیازها را پوست بکنید. گوشت چرخ‌ کرده را با یک عدد پیاز، داخل دستگاه خردکن یا همان ۳-۲-۱ بریزید و اجازه دهید که کاملا له شود. پس از آن مخلوط له‌ شده را به کاسه‌ای بریزید. حالا یکی دیگر از پیاز را با لپه پخته‌ شده در دستگاه بریزید و آن را نیز له کنید. سپس مخلوط له شده پیاز و لپه را به گوشت و پیاز داخل کاسه اضافه کنید و با دست خوب ورز دهید. پس از آن، با اضافه‌کردن نمک، فلفل و زردچوبه به مقدار لازم، مایه را مزه‌دار کنید. حالا نوبت به تخم‌مرغ‌ها می‌رسد؛ تخم‌مرغ‌ها را شکسته و به مایه اضافه کرده و خوب مخلوط کنید. به این ترتیب، مایه درست‌کردن کوفته‌ها آماده می‌شود. 

نکته: اضافه‌کردن تخم‌مرغ به خاطر ایجاد چسبندگی در مواد و در نتیجه جلوگیری از وا رفتن کوفته‌هاست.

در یک تابه متوسط مقداری روغن بریزید و روی شعله اجاق گاز قرار دهید تا داغ شود. سپس مخلوط گوشت و لپه آماده شده را به صورت کوفته‌های کوچک در آورده و داخل روغن سرخ کنید.

نکته: توجه داشته باشید اندازه کوفته‌ها باید کمی از گردو بزرگ‌تر باشد.

پس از اینکه تمام مخلوط گوشتی به کوفته‌های سرخ‌شده تبدیل شد، آنها را کنار بگذارید.گشنیزهای پاک‌شده را بشویید و داخل سبدی بریزید پس از اینکه آب اضافی‌شان خارج شد، آنها را خرد کنید.

نکته: گشنیزها نباید به صورت ساتوری و ریز خرد شوند بلکه برای این غذا گشنیزها باید درشت تر باشند.

تابه کوچکی آماده کرده و مقداری روغن در آن بریزید. تابه را روی شعله اجاق‌گاز قرار دهید تا داغ شود سپس گشنیز خردشده را در روغن تفت دهید. پیاز سومی را نیز پس از پوست‌کندن، شسته و ریز خرد کنید. سپس قابلمه متوسطی آماده کنید و کمی روغن در آن بریزید و روی حرارت بگذارید تا داغ شود. پیاز خردشده را داخل روغن سرخ کنید تا طلایی رنگ شود. سپس یک قاشق آرد به آن بیفزایید و با پیاز داغ مخلوط کنید تا آرد نیز کمی تفت داده شود. پس از آن، آب لپه را با یک پیمانه آب به این قابلمه اضافه کنید. حالا لیمو عمانی‌ها را شسته و داخل هرکدام با چنگال، چند سوراخ ایجاد کرده و در قابلمه بریزید. پس از آنکه آب جوشید، گشنیز تفت‌ داده شده را اضافه کنید و بگذارید ۱۵ دقیقه حرارت ببیند سپس کوفته‌های سرخ شده را به مخلوط لیمو عمانی و گشنیز افزوده و ۴ تا ۵ دقیقه دیگر حرارت دهید تا کوفته ها خوب بپزند و آماده خوردن شوند.

گوشت، تقویت‌کننده سیستم دفاعی بدن و ضد بیماری‌ها به خصوص بیماری‌های عفونی است

گوشت چرخ کرده؛ ضدعفونتپروتئین یکی از درشت مغذی‌هایی است که دریافت روزانه آن توصیه می‌شود. برای تأمین این نیاز، خوردن گوشت که مواد معدنی‌ای مانند آهن، روی و سلنیوم دارد، پیشنهاد می‌شود. البته بهتر است تمام چربی‌های قابل‌مشاهده گوشت قرمز کاملاً گرفته شوند زیرا این چربی‌ها از نوع اشباع هستند و می‌توانند کلسترول خون را بالا ببرند. در واقع همین چربی است که لزوم محدودیت در مصرف گوشت قرمز را فراهم می‌آورد و این مقدار چربی در گوشت‌های چرخ‌کرده بیشتر است و توصیه می‌شود قبل از چرخ کردن، چربی تمام قطعات گوشت گرفته شوند. البته جالب است بدانید اسیدهای آمینه ضروری موجود در گوشت شامل آرژینین، لوسین، والین و لیزین است که هر یک به ترتیب در بدن در تولید گلبول‌های سفید خون، تأمین انرژی برای ماهیچه‌ها، سنتز پروتئین‌ها و پشتیبانی از سیستم ایمنی بدن دخالت دارند. به همین دلیل گوشت را می‌توان تقویت‌کننده سیستم دفاعی بدن و ضد بیماری‌ها به خصوص بیماری‌های عفونی دانست. 

مصرف گشنیز برای افراد مضطرب و افسرده و دیابتی مفید است

گشنیز؛ ضددیابتاین سبزی برگ‌سبز در میان اجزای تشکیل‌دهنده سبزی خوردن هم، یافت می‌شود اما خواص بسیاری را به آن نسبت می‌دهند از جمله اینکه دارای آنتی‌اکسیدان است و ترکیب‌هایی دارد که به آن خاصیت ضدباکتریایی می‌دهد و به خصوص میکروب سالمونلا را غیرفعال خواهد کرد.

در ضمن، نتایج مطالعه‌ها نشان داده‌اند که با خوردن گشنیز می‌توان سطح کلسترول بد و تریگلیسریدخون را پایین و سطح کلسترول خوب را افزایش داد. مصرف این سبزی برای افراد مستعد اضطراب و افسردگی مفید است.

گشنیز به دلیل فیبری که دارد می‌تواند سطح قندخون را کاهش دهد بنابراین خوردن آن برای دیابتی‌ها نیز توصیه می‌شود.

لپه پروتئین گیاهی، و دارای آهن و کلسیم گیاهی نیز است

لپه؛ ضدکم‌خونیلپه در خانواده حبوبات جای می‌گیرد و یکی از منابع گیاهی تأمین‌کننده پروتئین مورد نیاز بدن است به طوری که خوردن نصف لیوان لپه، معادل 30 گرم گوشت پروتئین دارد بنابراین کسانی که گوشت کمتر می‌خورند، بهتر است این ماده غذایی را در برنامه غذایی خود بگنجانند. علاوه بر پروتئین گیاهی، لپه دارای آهن و کلسیم گیاهی نیز است. به این ترتیب گیاه‌خواران باید آن را همراه حبوبات در برنامه روزانه‌شان قرار دهند تا احتمال کم‌خونی و کمبود کلسیم به حداقل ممکن برسد. در ضمن، از آنجا که حبوبات به آهستگی هضم می‌شوند، سطح قندخون را در مدت بیشتری ثابت نگه می‌دارند و احساس گرسنگی دیرتر ایجاد خواهد شد بنابراین هنگام گرسنگی‌های طولانی‌مدت، بهتر است لپه و سایر حبوبات در برنامه غذایی فرد جا داشته باشند.

همراه این غذااین غذا همراه نان میل می‌شود. برخی خانواده‌های آذری در آب این غذا تکه‌های نان هم خرد می‌کنند و توصیه می‌شود اگر شما هم می‌خواهید این کار را بکنید، از نان‌های خشک و البته سبوس‌دار استفاده کنید و البته در صورتی که فقط می‌خواهید با این غذا نان بخورید، نان سنگک بهترین گزینه است. توصیه می‌شود همراه گشنیز کباب یک بشقاب سبزی خوردن تازه و یک لیوان دوغ کفیر میل کنید که تکمیل‌کننده وعده شما خواهند بود.

اگر کم‌خون هستیدبهتر است به جای گوشت قرمز، غذاهای‌تان را با گوشت شترمرغ تهیه کنید زیرا به این ترتیب آهن بیشتری را دریافت خواهید کرد. غذای‌تان را با شربت آب‌لیموی تازه میل کنید زیرا ویتامین C دریافتی جذب آهن را بالا می‌برد.

اگر چربی خون داریدبه جای گوشت قرمز می‌توانید سینه مرغ چرخ شده به کار برید و حداقل روغن را استفاده کنید. بهتر است نان مصرفی‌تان، از آرد جوی سبوس‌دار تهیه شده باشد تا چربی‌خونتان کاهش یابد.

اگر گیاه‌خوار هستیددر تهیه این غذا از سویا استفاده کنید. یادتان باشد مخلوطی از نخود، لپه و لوبیا نیز می‌تواند مقادیر قابل‌ملاحظه‌ای از نیاز به پروتئین را تأمین کند. البته خوردن این غذا با یک لیوان آب‌میوه تازه خانگی می‌تواند جذب املاح دریافتی را بالا ببرد.

نکته خانه‌ دارییادتان باشد تخم‌مرغ‌ های افزوده‌ شده مانع وارفتن کوفته‌ ها می‌شوند پس حتماً آن‌ها را با گوشت مخلوط و بلافاصله این مخلوط را برای پخت استفاده کنید زیرا این مواد به دلیل خامی و مغذی بودن، مستعد فساد میکروبی هستند. کوفته‌ها باید به اندازه یک گردو باشند و گشنیزها نیز زیاد ریز نشوند بلکه بهتر است به قطعات درشت‌تری خرد شوند تا مواد مغذی موجود در این سبزی‌ها کمتر ضایع شوند.

مقدار کالریاین غذا در مجموع 1670 کیلوکالری انرژی دارد و در صورت تقسیم آن به 4 قسمت، میزان انرژی دریافتی هر نفر 400 کیلوکالری خواهد بود که در صورت مصرف این غذا با نان بر مقدار کالری اولیه اضافه خواهد شد.

منبع: هفته نامه سلامت