در حالت اضطرار نوشیدن شراب جایز است

با سلام؛ آیا در حالت اضطرار که جان فرد بسته به نوشیدن شراب باشد، نوشیدن آن جایز است؟ آیا مراجع قدیم و حاضر، کسانی بوده‌اند که شراب را حتی در حالت اضطرار، حرام اعلام کرده باشند؟

 همه‌ی فقها می‌گویند، در زمان اضطرار، خوردن و آشامیدن از هر حرامى جایز است،[1] اما درباره جریان این حکم نسبت به نوشیدن شراب، بین ایشان اختلاف نظر است، که قول مشهور الحاق شراب به سایر محرمات است. ضمن اینکه برخى، حلال بودن آن را تنها در صورت ترس از تلف شدن در صورت ننوشیدن آن، مقیّد کرده‌اند.[2]  لذا فقهای معاصر، مداوا کردن بیماریها به وسیله محرمات را در صورتى که علاج مرض، منحصر به آن باشد جایز شمرده‌اند، اما درباره‌ی درمان توسط شراب و سایر مسکرات، این شرط را اضافه کرده‌اند که بیمار [با مشورت با پزشک حاذق و متدین] یقین کند که بیماری او قابل معالجه است و یقین داشته باشد که ترک معالجه با شراب به هلاکت وی (یا چیزى نزدیک به آن) منتهى مى‌شود. البته در استفاده و معالجه به آن نباید عجله کرد و تا حد ممکن باید با مشقت صبر نماید که شاید خداوند متعال سلامتی را به او برگرداند.[3]

در هر حال، اگر کسی به حرامى اضطرار پیدا کرد باید به مقدار ضرورت، اکتفا کرده و زیاده بر آن جایز نیست.[4]    [1]. نراقى، ملا احمد، مستند الشیعة فی أحکام الشریعة، ج‌15، ص 19، مؤسسه آل البیت علیهم السلام، قم، اول، 1415 ه‍ ق.[2]. ر.ک: جمعى از پژوهشگران زیر نظر آیت الله شاهرودى، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (ع)، ج‌1، ص 544، مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامى، قم، اول، 1426 ه‍ ق.[3]. ر.ک: امام‌ خمینى، سید روح اللّٰه، مترجم اسلامى، على، تحریر الوسیلة، ج‌3، ص 301 م 35، دفتر انتشارات اسلامى، قم، 21، 1425 ه‍ ق.[4]. همان، ج‌3، ص 299 م 33.